XV Konkurs Biologiczny pod patronatem Starosty Ostrołęckiego „UKŁAD POKARMOWY ZWIERZĄT”
XV Konkurs Biologiczny pod patronatem Starosty Ostrołęckiego
„UKŁAD POKARMOWY ZWIERZĄT”
19 marca 2024 roku o godzinie 10.00 Zespół Szkół Powiatowych w Czerwinie organizuje XV Konkurs Biologiczny.
Cele konkursu:
- Rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań biologicznych uczniów
- Pobudzanie uczniów do twórczego myślenia oraz rozwijanie umiejętności stosowania zdobytej wiedzy,
- Popularyzowanie treści związanych ze zdrowiem i chorobami człowieka wśród młodzieży mające na celu kształtowanie zachowań prozdrowotnych
- Przygotowanie uczniów do poszukiwania wiadomości w różnych źródłach,
- Tworzenie płaszczyzny pozytywnej i twórczej rywalizacji wśród uczniów i szkół,
- Motywowanie nauczycieli do pracy z uczniem zdolnym,
- Wyłanianie talentów oraz rozbudzanie ciekawości poznawczej i twórczego działania wśród uczniów.
Zagadnienia na konkurs:
- znajomość terminów: organizmy heterotroficzne (cudzożywne), trawienie, trawienia zewnątrzkomórkowego i wewnątrzkomórkowego, makrofagi, mikrofagi, płynożercy, roślinożercy, mięsożercy, wszystkożercy, saprofagi, pasożyty
- ewolucja układu pokarmowego
- porównywanie długości przewodów pokarmowych roślinożercy i drapieżnika
- adaptacja w budowie i funkcjonowaniu układów pokarmowych zwierząt do rodzaju pokarmu oraz do sposobu jego pobierania
- wskazywanie funkcji organicznych składników pokarmowych
- omawianie węglowodanów przyswajalnych wraz z ich przykładami
- przedstawianie roli błonnika
- dokonywanie podziału i znaczenia białek pełnowartościowych i niepełnowartościowych
- przedstawianie funkcji lipidów, w tym NNKT
- analizowanie zapotrzebowania organizmu na poszczególne składniki pokarmowe
- wskazywanie produktów bogatych w określone organiczne składniki pokarmowe
- omawianie powstawania i przemian cholesterolu w organizmie
- wyjaśnianie przyczyn rozwoju miażdżycy
- klasyfikowanie witamin ze względu na rozpuszczalność w tłuszczach i w wodzie oraz podawanie przykładów witamin z obu grup
- wskazywanie funkcji, skutków niedoboru oraz źródeł witamin
- omawianie zapotrzebowania na witaminy omawianie zaburzeń związanych z brakiem, niedoborem oraz nadmiarem witamin (awitaminoza, hipowitaminoza, hiperwitaminoza)
- charakteryzowanie witamin pod względem ich występowania, funkcji oraz skutków ich niedoboru i nadmiaru w organizmie
- dokonywanie podziału składników mineralnych na makroelementy i mikroelementy
- charakteryzowanie makroelementów i mikroelementów pod względem funkcji, źródła ich występowania oraz skutków ich niedoboru w organizmie
- omawianie właściwości wody i jej znaczenia dla funkcjonowania organizmu
- omawianie budowy i roli poszczególnych elementów układu pokarmowego
- wykazywanie związku między budową danego elementu układu pokarmowego a pełnioną przez niego funkcją
- poznawanie roli gruczołów układu pokarmowego
- charakteryzowanie rodzajów zębów i przedstawianie ich roli we wstępnej obróbce pokarmu
- omawianie składu i funkcji soku żołądkowego
- omawianie roli wątroby w przemianach substancji wchłanianych w przewodzie pokarmowym
- omawianie funkcji enzymów trawiennych trzustki wchodzących w skład soku trzustkowego
- przedstawienie składu i roli żółci w procesie trawienia tłuszczów
- wyjaśnianie roli mikrobiomu układu pokarmowego w funkcjonowaniu organizmu
- wyjaśnianie mechanizmu trawienia pokarmu
- omawianie roli ośrodków głodu i sytości w przyjmowaniu pokarmów
- wyjaśnianie mechanizmu transportu glukozy i aminokwasów przez błony enterocytu
- wyjaśnianie mechanizmu transportu glicerolu i kwasów tłuszczowych przez błony enterocytu
- wyjaśnianie wpływu niektórych czynników (wieku, płci, stanu zdrowia, masy ciała, wykonywanej pracy, aktywności fizycznej i stanu fizjologicznego) na zapotrzebowanie organizmu na składniki pokarmowe
- omawianie bilansu energetycznego
- wyjaśnianie znaczenia ilości i proporcji składników posiłku dla prawidłowego odżywiania się
- podawanie przyczyn (w tym uwarunkowań genetycznych) otyłości u człowieka oraz sposobów jej profilaktyki
- omawianie przyczyn i skutków anoreksji i bulimii
- poznawanie różnych rodzajów badań diagnostycznych chorób układu pokarmowego (badania krwi i kału, próby wątrobowe, USG, gastroskopia, kolonoskopia)
- poznawanie sposobów zarażania się chorobami pasożytniczymi układu (tasiemce, glista ludzka, owsik, włosień kręty) oraz ich profilaktyka
- poznawanie sposobów zarażania się chorobami wirusowymi układu pokarmowego (WZW A, WZW B, WZW C) i możliwe sposoby ich profilaktyki
- charakteryzowanie i określanie przyczyn, dróg zakażenia i profilaktyki chorób bakteryjnych układu pokarmowego (próchnicy, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, salmonellozy)
- charakteryzowanie zespołu złego wchłaniania i choroby Crohna
- charakteryzowanie przyczyn i objawów chorób nowotworowych układu pokarmowego (raka żołądka i raka jelita grubego) oraz ich profilaktyka
Proponowana literatura:
„Biologia na czasie 3”. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum, zakres rozszerzony, Franciszek Dubert, Marek Guzik, Anna Helmin, Jolanta Holeczek, Stanisław Krawczyk, Władysław Zamachowski, wyd. Nowa Era
„Puls życia” podręcznik do klasy 5, Marian Sęktas, Joanna Stawarz, wyd. Nowa Era
„Puls życia” podręcznik do klasy 7 ,Małgorzata Jefimow, wyd. Nowa era
https://zpe.gov.pl/
Regulamin konkursu biologicznego 2024